De verschillende soorten scholen in Spanje

Openbare scholen(Colegios Públicos)

In Spanje kunt u vanaf 3 jaar tot en met 18 jaar kiezen voor een staatsschool/lokale school. Onder lokaal onderwijs verstaan we scholen die opleiden volgens een lesprogramma dat is voorgeschreven door het land van vestiging. Dit onderwijs is in Spanje gratis. U betaalt alleen een klein bedrag voor administratie- en materiaalkosten en, indien van toepassing, voor de warme lunch (comedor) en/of buitenschoolse activiteiten (actividades extra-escolares). Een mogelijk voordeel van het volgen van onderwijs aan een plaatselijke school is dat uw kind wellicht gemakkelijker wordt opgenomen in zijn of haar nieuwe sociale omgeving.

Staatsgefinancierde privéscholen (Colegios Concertados)

Een colegio of instituto concertado (gedeeltelijk gesubsidieerd door de staat) is in zekere zin ook een lokale school. Een verschil is echter dat het schoolgebouw in veel gevallen geen eigendom is van de staat en dat de dienstverlening wat breder is, wat ook resulteert in hogere administratie- en materiaalkosten. Op deze scholen dragen kinderen een uniform. Engels wordt vaak intensiever aangeboden dan op ‘gewone’ staatsscholen.

Privéscholen (Colegios Privados)

Daarnaast bestaan er Spaanse privéscholen (of anderstalige privéscholen, met als hoofdtaal bijvoorbeeld Frans of Duits). Op deze scholen wordt tegenwoordig veel tweetalig onderwijs aangeboden. In de praktijk betekent dit meestal dat er meerdere keren per week of dagelijks een dagdeel aan Engels wordt besteed, terwijl de rest van de tijd de voertaal Spaans (of Frans, Duits, etc.) is. Sommige scholen zijn echt tweetalig en daar is de verhouding over het algemeen 60/40%. De maandelijkse kosten beginnen bij ongeveer 350 euro en kunnen oplopen, afhankelijk van het leerjaar en de extra activiteiten waarvan een leerling gebruik maakt. Ook de keuze om al dan niet een warme lunch op school te gebruiken, heeft invloed op het maandbedrag.

Internationale  scholen

Onder internationaal onderwijs verstaan we scholen die een internationaal curriculum aanbieden of een curriculum uit het land van herkomst. Internationale scholen worden bezocht door kinderen van verschillende nationaliteiten. De meeste internationale scholen zijn Engelstalig en hanteren doorgaans een Amerikaans of Brits curriculum. Omdat de organisatie en het onderwijsaanbod van deze scholen lijken op die van het land van herkomst en de scholen onderling vaak vergelijkbaar zijn, is het voor een kind vaak makkelijker om van school te wisselen als zijn/haar ouders bijvoorbeeld overgeplaatst worden naar een ander land. Houd er rekening mee dat de lesgelden hoog kunnen zijn (beginnend bij 500 euro en oplopend tot wel 900 euro per maand) en dat lang niet alle internationale scholen het tweetalig onderwijs waar ze mee adverteren, ook daadwerkelijk in de praktijk brengen.

Hoe is het Spaanse schoolsysteem ingedeeld?

Basisonderwijs

1. Peuterschool (Educación infantil primer ciclo) 

• Van 0-3 jaar kunnen kinderen educación infantil primer ciclo volgen op de guarderías (kinderopvang), privé of via de staat. Vanaf twee jaar worden de kinderen bij de meeste guarderías voorbereid op de toekomstige kleuterschool. De kosten zijn afhankelijk van het inkomen van de ouder(s). Enkele privé-crèches worden ook gedeeltelijk gesubsidieerd door de staat.

2. Kleuterschool (Educación infantil secundo ciclo)

• Van 3 tot 6 jaar gaan kinderen naar de kleuterschool (educación infantil secundo ciclo). Deze etappe is niet verplicht, maar bijna iedereen maakt er gebruik van. Een kind dat in november geboren is, kan starten zodra het twee jaar en tien maanden is. Tijdens deze jaren wordt gewerkt aan de fysieke, emotionele, sociale en intellectuele ontwikkeling van het kind. Het kleuteronderwijs is gratis, met uitzondering van een bijdrage voor boeken, materialen, of comedor (overblijf met lunch). Alleen bij instellingen die een combinatie zijn van privé- en staatsscholen en die gedeeltelijk worden gesubsidieerd door de staat (colegios concertados), wordt een ouderbijdrage gevraagd. Hier liggen de algemene kosten vaak iets hoger, en je betaalt voor het verplichte uniform. In veel gevallen zijn de kleuterscholen gevestigd in hetzelfde gebouw als de basisschool

3. Basisschool (Educación Primaria)

• Leeftijd: 6-12 jaar
• Verplicht en gratis

Het basisonderwijs is verdeeld in drie hoofdcycli:

• De eerste cyclus: de 1e en 2e klas.
• De tweede cyclus: de 3e en 4e klas.
• De derde cyclus: de 5e en 6e klas. 

Voorgezet onderwijs

Het voortgezet onderwijs in Spanje is bedoeld voor leerlingen van 12 tot 18 jaar en bestaat uit twee fasen:

1. Verplicht voortgezet onderwijs (Educación Secundaria Obligatoria, ESO): Aan het einde van deze fase doen leerlingen examen voor het Título de Graduada/o en Educación Secundaria Obligatoria (ESO).
2. Niet-verplicht voortgezet onderwijs (Educación Postobligatoria): Leerlingen kunnen kiezen uit twee richtingen:

• De algemeen vormende richting (Bachillerato), met aan het einde examens voor een Título de Bachiller.
• De beroepsvormende richting (Ciclo Formativo de Grado Medio de Formación Profesional, CFGM), met aan het einde examens voor een Título de Técnica/o.

Verplicht voorgezet onderwijs

Título de Graduada/o en Educación Secundaria Obligatoria (ESO)
Dit diploma is het eindcertificaat van het verplichte voortgezet onderwijs (Educación Secundaria Obligatoria, ESO), bedoeld voor leerlingen van 12 tot 16 jaar.

• Duur: 4 jaar.
• Inhoud: In de eerste 3 jaar volgen leerlingen algemene vakken en minimaal 1 kunstvak, zoals muziek. De algemene vakken zijn onder andere:
  • Biología y geología en/of Física y química (biologie en geologie en/of natuurkunde en scheikunde)
  • Educación física (lichamelijke opvoeding)
  • Geografía y historia (aardrijkskunde en geschiedenis)
  • Lengua castellana y literatura (Spaanse taal en letterkunde) en soms ook Lengua cooficial y literatura (semi-officiële taal en letterkunde)
  • Lengua extranjera (vreemde taal)
  • Matemáticas (wiskunde)
• Vierde jaar: Leerlingen kiezen voor algemeen vormend onderwijs of beroepsgericht onderwijs.
• Functie van het diploma: Toegang tot het niet-verplichte voortgezet onderwijs (Título de Bachiller of Título de Técnica/o). Leerlingen die het diploma niet behalen, kunnen niet verder leren voor het Título de Bachiller.

Niet-verplicht voortgezet onderwijs

Título de Bachiller
Dit diploma wordt uitgereikt na het afronden van de algemeen vormende richting binnen het niet-verplichte voortgezet onderwijs, bekend als Bachillerato.

• Duur: 2 jaar.
• Inhoud: Algemene vakken die alle leerlingen volgen, zoals:
  • Educación física (lichamelijke opvoeding)
  • Lengua castellana y literatura (Spaanse taal- en letterkunde)
  • Lengua extranjera (vreemde taal)
  • Filosofie (alleen in het eerste jaar)
  • Geschiedenis van Spanje (alleen in het tweede jaar)
  • Profielvakken in een van de drie profielen: Artes (kunst), Ciencias (wetenschappen), of Humanidades y Ciencias Sociales (geesteswetenschappen en sociale wetenschappen).
• Functie van het diploma: Toegang tot hoger onderwijs na het slagen voor het toelatingsexamen (BAU of EVAU)

Título de Técnica/o

Dit diploma wordt uitgereikt na het voltooien van de beroepsvormende richting van het niet-verplichte voortgezet onderwijs, bekend als*Ciclo Formativo de Grado Medio de Formación Profesional (CFGM).

• Duur: Minimaal 1 jaar, maximaal 6 jaar voor kunstopleidingen.
• Inhoud: Beroepsgerichte vakken.
• Toelatingseisen: Het Título de Graduado en Educación Secundaria Obligatoria (ESO) of een kwalificatie behaald na de Programas de Cualificación Profesional Inicial (PCPI).
• Functie van het diploma: Toegang tot werk, Bachillerato, of Título de Técnica/o Superior na slagen voor het toelatingsexamen.

Toelatingsexamen voor de universiteit
Voor toelating tot een Spaanse universiteit moeten studenten een Título de Bachiller hebben en slagen voor het toelatingsexamen (selectividad).

Het toelatingsexamen (EBAU of EVAU) bestaat uit een verplicht en een niet-verplicht deel, en bepaalt met een cijfer welke studenten toegang krijgen tot de universiteit.

Inschrijving school

Het inschrijfproces vereist specifieke documentatie en het vaststellen van residentie, die beiden zorgvuldige aandacht vragen.

Documentatie voor schoolinschrijving

Voordat je vertrekt, is het belangrijk om alle noodzakelijke documenten te verzamelen die nodig zijn voor de inschrijving van je kinderen op een Spaanse school. Dit omvat geboorteaktes, bewijzen van vaccinatie, en een bewijs van inschrijving bij de gemeente waar je gaat wonen. Deze documenten moeten vaak officieel vertaald zijn naar het Spaans en mogelijk voorzien van een apostille, afhankelijk van je herkomstland. Zorg ervoor dat je deze vertalingen en legalisaties ruim van tevoren regelt om vertragingen te voorkomen.

Residentie in Spanje

Het regelen van de residentie voor jezelf en je kinderen is een cruciale stap voordat de schoolinschrijving kan plaatsvinden. Dit proces begint met het registreren bij de lokale gemeente—een proces bekend als 'empadronamiento', wat inhoudt dat je jezelf en je familie inschrijft op je nieuwe adres in Spanje. Dit bewijs van inschrijving toont aan dat je officieel in de gemeente woont en is vaak nodig om toegang te krijgen tot openbare diensten, waaronder onderwijs.

Integratie in het Spaanse onderwijssysteem

Zodra je de noodzakelijke documentatie hebt voorbereid en je residentie geregeld is, kun je overgaan tot de daadwerkelijke inschrijving van je kinderen op een Spaanse school. Het onderwijssysteem in Spanje biedt diverse educatieve paden, van openbare tot internationale scholen, afhankelijk van je voorkeuren en de behoeften van je kinderen. Het is raadzaam om scholen te bezoeken en met het personeel te spreken om een goed beeld te krijgen van de schoolcultuur en educatieve filosofie.

Schooltijden en Vakanties Andalusië

Het schooljaar in Andalusië loopt van de tweede week van september tot de derde week van juni.

De belangrijkste vakanties zijn met Kerstmis, Pasen en de lange zomervakantie van 12 weken. Schooltijden variëren afhankelijk van de school en zijn meestal van 09.00 tot 14.00 uur (voor kleuter- en basisscholen) en van 08.45 tot 14.45 uur (voor middelbare scholen), met een uur pauze voor de lunch. De lessen zijn over het algemeen verdeeld in lesperiodes van 45 minuten. Sommige scholen bieden schoolmaaltijden (comedor) aan. De meeste scholen bieden een gesubsidieerde busdienst om kinderen van en naar hun huizen in omliggende gebieden te brengen, en openbare scholen bieden over het algemeen een ontbijtclub (aula matinal) en naschoolse opvang (guardería) voor werkende ouders; dit laatste kan worden aangevuld met naschoolse activiteiten op het schoolterrein.

Spaanse schoolkinderen hebben lange zomervakanties vergeleken met veel andere landen - van de tweede of derde week van juni tot de tweede week van september. De lengte van de schoolperiodes is vast en over het algemeen hetzelfde, hoewel lokale fiestas en ferias altijd een extra vrije dag of twee betekenen, met enkele dias lectivos, extra schoolvakantiedagen die door elke school individueel worden gekozen.

Scholen zijn ook gesloten op officiële feestdagen wanneer deze binnen de schooltijd vallen. Leerlingen die van de basisschool naar de middelbare school gaan, krijgen twee extra weken zomervakantie, wat meestal een 'einde van de school'-reis met hun medeleerlingen inhoudt. Deze reis kan overal in Europa plaatsvinden, afhankelijk van het ingezamelde geld en wat als betaalbaar wordt beschouwd voor de ouders.

Schoolvakantiedata worden ruim van tevoren door scholen en lokale gemeenschappen gepubliceerd, waardoor ouders voldoende tijd hebben om gezinsvakanties tijdens de schoolvakanties te plannen. Je kunt een schoolkalender voor elke provincie vinden op de website van de regionale overheid, Junta de Andalucía, onder de sectie onderwijs.